Pierwsze doniesienia o przyrządzie zwanym obecnie lunetą pochodzą z 1608 roku z Holandii. Historia nie zanotowała nazwiska wynalazcy. Za potencjalnych twórców lunety uznawani są obecnie trzej wytwórcy okularów: Zacharias Jansen (c. 1580–c. 1638), Hans Lippershey (1570–1619) i Jacob Metius (1571–1628). W odstępie kilku tygodni złożyli oni wnioski o przyznanie patentu na konstrukcję przyrządu, przez który, przy użyciu dwóch soczewek, można było zobaczyć powiększony obraz odległych przedmiotów.
Rozwój i popularność przyrząd ten zawdzięcza Galileuszowi (1564–1642), który latem 1609 roku zbudował własną lunetę, w ciągu kilku miesięcy znacznie ją udoskonalił i rozpoczął obserwacje nieba. Ich wyniki – w tym odkrycie satelitów Jowisza – oraz wnioski wyciągnięte na ich podstawie ogłoszone w 1610 roku w dziele zatytułowanym Sidereus Nuncius na zawsze zmieniły oblicze astronomii.
Luneta była pierwszym przyrządem w dziejach nauki, który pozwolił na obserwację rzeczy nie poddających się bezpośredniemu poznaniu zmysłowemu. Była to prawdziwa rewolucja nie tylko w astronomii, ale również w metodologii prowadzenia badań naukowych.
Wyposażona w zaproponowany przez Galileusza układ soczewek została już w XVII wieku zastąpiona lunetą typu Keplera oraz przez pierwsze teleskopy zwierciadłowe.