Najbardziej zaawansowane mechaniczne kalkulatory umożliwiały wykonywanie czterech podstawowych działań: dodawania, odejmowania, mnożenia oraz dzielenia. Pierwszym takim przyrządem była maszyna zbudowana przez ok. 1670 roku przez Gottfrieda Wilhelma Leibniza (1646-1715). Jednak do szerszego użytkowania arytmometry trafiły dopiero w II połowie XIX wieku za sprawą Thomasa de Colmar (1785-1870), który w 1851 roku rozpoczął ich produkcję i do 1870 roku wykonał ich ok. 1500. Na wystawie znalazła się jedna maszyna sygnowana przez de Colmara pochodząca ze zbiorów Muzeum UJ.  

Odmienną konstrukcję wykorzystującą koło o zmiennej liczbie wysuwanych zębów wprowadził w 1873 roku Willgodt Odhner (1845 -1905). Produkcja arytmometrów jego pomysłu została rozpoczęta w Petersburgu w 1891 roku i okazała się wielkim sukcesem komercyjnym. Wiele europejskich firm produkowało maszyny tego typu praktycznie aż do lat siedemdziesiątych dwudziestego wieku. 

Najbardziej zaawansowanym mechanicznym kalkulatorem były arytmometr  stworzony przez Curta Herzstarka (1902-1988). W 1938 roku zbudował prototyp, a w 1948 roku rozpoczął produkcję w Lichtensteinie. Wyprodukowanych zostało ok. 150 000 kalkulatorów nazwanych Curta. Oczywiście i taki przyrząd zaprezentowano na wystawie.