Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Machinae Calculatoriae

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Pierwsze pomoce obliczeniowe

Dwie plansze pokazujące zapis liczb w różnych kulturach oraz historię liczydła. Fot. M. BanaśNajstarszym „przyrządem” pomagającym w obliczeniach były palce. W szczególności na palcach można było przedstawiać wartości różnych liczb. W średniowieczu opracowane zostały systemy, które przy użyciu tylko jednej ręki pozwalały przedstawiać liczby pięciocyfrowe.  

 

 

Przyrządy liczące używane do nauki liczenia przez dzieci. Fot. M. BanaśJednym z najstarszych narzędzi ułatwiających obliczenia było liczydło wywodzące się od abakusa. W różnych krajach liczydła miały odmienną budowę. Najbardziej typowe to „szczoty” używane w Rosji – na każdym pręcie było 10 koralików; japoński soroban, w którym pozioma poprzeczka dzieliła przyrząd na 2 części: w dolnej na pręcie znajdują się cztery a w górnej jeden koralik. Podobny podział występuje w chińskim suanpanie, w którym na prętach znajdowało się pięć i dwa koraliki.  Liczydła wciąż są używane w niektórych azjatyckich krajach.  

 

Różne rodzaje liczydeł. Fot. M. Banaś. Na wystawie zaprezentowano kilkanaście liczydeł pochodzących z różnych zakątków świata. Osobna gablota została dedykowana przyrządom przeznaczonym do nauczania dzieci liczenia???.  

 

Pliki do pobrania
pdf
Plansza systemy
pdf
Plansza Liczby
pdf
Plansza Abak
pdf
Plansza Cyrkiel proporcjonalny

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Kontakt: dr Maciej Kluza - Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego